Geçtiğimiz haftasonu Kosovalı ve Sırp delegelerin Brüksel’de 16 Ocak Salı günü bir araya geleceklerinin haberini yapmıştık. Barış görüşmeleri açısından ümit vaat edecek bir toplantı olacaktı aslında bu toplantı. Ta ki 16 Ocak’ta Sırp politikacı Oliver Ivanovic’in öldürülmesine kadar.
Sırbistan’ın Kosova Ofisi Şefi Marko Curiç aynı gün yaptığı açıklamada Kosovalı yetkililerle görüşme olmayacağını Sırp medyasına duyurdu. Cumhurbaşkanı Vucic de Güvenlik Konseyi’ni acil toplantıya çağırdı. Vucic bunun sebebi olarak da Kosova Meclis Başkanı Kadri Veseli’nin tehditkar açıklamalarını gösterdi.
Aldığımız tüm bu haberlerin ardından da Sırp yetkililerin Belgrad’a çağırıldıklarını öğrendik. Peki, bu olayın suçlusu kim? Kosova ile barışı istemeyen Sırplar mı, yoksa Sırbistan ile barışı istemeyen aşırı milliyetçi Arnavutlar mı? Bunlar gibi birçok teori üretilebilir ki Kosova polisi bu ve bunun gibi olasılıkların üzerinde mutlaka durmuşlardır.
Zamanlama açısından bu suikastı çok manidar buluyorum. Kosova ile Sırbistan arasında bir diyalog başlamışken ve ilerleme ümidi her zaman varken Kosova topraklarında bir Sırp siyasetçinin ölümü iki ülke arasında zaten gergin olan ilişkileri belki de kopma noktasına getirecek.
Peki, Oliver Ivanovic kimdir? Sırplar için neden bu kadar önemli?
1999 yılında Kosova Savaşı’nda Sırp paramiliter grupların komutanlığını yapmıştı Ivanovic. Savaş esnasında Arnavut sivillere karşı işlediği katliamlar nedeniyle Kosova’daki AB yargıçları tarafından savaş suçlusu ilan edilmiş ve 9 yıl hapse mahkum edilmişti. 2017 yılında ise temyiz mahkemesinde hapis kararı bozulmuş ve İvanovic tekrar yargılanmaya başlanmıştı.
Mitrovica’nın kuzey kısmında Sırp nüfusu yoğun. Hatta Sırbistan’ın Sancak bölgesinden Kosova’ya karayoluyla giriş yaptığınız zaman Kosovalı polislerin Sırpça konuştuğunu farkedebilirsiniz. İşte Ivanovic de Mitrovica’nın kuzeyindeki Sırp partisi Özgürlük, Demokrasi ve Adalet Partisi’nin başkanıydı. Ayrıca NATO ve AB ilişkilerinde de önemli bir rolü vardı.
Ivanovic’in katli tüm Arnavut devlet erkanı tarafından kınandı. Hatta Arnavutluk Başbakanı ve Cumhurbaşkanı da olay günü yayınladıkları mesajlarla katillerin en kısa zamanda yakalanmaları konusundaki ümitlerini beyan ettiler.
Kosova’nın bağımsızlığına şiddetle karşı çıkan Ivanoviç, Mitrovica’nın kuzeyinde yaşayan Sırplarla birlikte bu olayı şiddetli bir şekilde protesto etmişti.
Dileğimiz bu olayın faillerinin en kısa zamanda yakalanmasıdır. İki ülkeye ayrıca ricamız kendini bilmez biri tarafından işlenen bu cinayetin ilişkileri olumsuz engellememesidir. Balkanlara huzurun gelmesidir. Belki de tarih boyunca sürekli ‘pimi çekilmiş bomba’ gibi görünen Balkanlarda bu şekilde huzur gelebilir. Bu işlerin tek çözüm yolu diyalogtur. Bu noktada Kosova polisine büyük iş düşüyor. Olayı en kısa zamanda aydınlatması, iki ülkenin ilişkilerini kopacak düzeye getirmeye kadar getiren bu şahıs en kısa zamanda yakalanması ve hakettiği cezayı alması da Kosova polisinin ve mahkemesinin görevidir.
Bir diğer dileğimiz de Kosovalı Sırpların intikam hırsı yapmayıp Arnavutlara saldırmamaları. Sırplar ve Arnavutlar, bu cinayeti iki ülke arasında gerginliği artıracak bir olay olarak düşünmelidir. Selam ve hürmetle…