İnsandaki olumsuz vasıfların tümü benliğinden gelir. Cenab-ı Hakk, insana olumsuz hiçbir şey vermez. Olumsuzlukların hepsi benliğimizden kaynaklanır. Bu olumsuz vasıflardan biri de kibirdir.
İnsanları hor görmek, aşağılamak ya da onları küçük görmek elbette ki yanlış bir davranıştır. Davranışlarımıza ya da yaptıklarımıza nefsi bakmak gözümüzü köreltir. Dolayısıyla hakikate yönelemeyiz. Gözümüz körelince de her şey güzel görünmeye başlar. Dünyada o kadar çok şeyden sınav oluruz ki… Bunu zaman zaman ya farkederiz ya da farketmeyiz. Gözümüzün körelince her şeyin güzel görülmesinin yanında bu problem de karşımıza çıkıverir.
Yaşadığımız yerlerde her gün, her saat farklı insanlarla muhatap olabiliriz. Bir insan cümlesine ‘ben’ diye başlıyorsa orada kibir vardır. Ama şunun da ayrımına varmak gerekir ki nefislerini yenmiş, benliğini Hakk ile birleştirebilmiş insanlar ‘ben’ dediklerinde orada Hakk konuşur. Çünkü bu muhterem zatlar nefislerini öylesine bastırmışlardır ve Hakk’ın dostluğuna nail olmuşlardır ki, sohbetlerini dinlediğimiz zaman bunu anlayabiliriz.
Kibir, Hakk katında büyük çirkinliktir. Bu tarz insanlar kendilerini başkalarıyla eşit görmezler. Evet, dünyevi bilgisi fazla olabilir. Ya da bir yerde iyi bir makamda olabilir. Ama makamı kibrini arttırıyorsa bu çok uzun sürmez, oturduğu koltuk onu er ya da geç aşağı atar. Makam sahibi insanlar, tevazularını korumalılardır. Ve unutmamaları gerekir ki o makamı onlara nasip eden var. Bu tür olumlu durumları kendilerinden değil Hakk’tan bilmeleri gerekir. Yoksa insan ne kadar yüksekten düşerse o kadar canı yanar.
Kimi malından dolayı kibirlidir, kimi evladından, kimi de dünyevi her şeyden. İnsanlara üst perdeden, tepeden bakmayı alışkanlık haline getirmişlerdir. ‘Bunun bildiğinden ne çıkar, ben daha çok şey biliyorum’ düşüncesi akıllarından çıkmaz.
Kibirleri yüzünden insanlar yol göstericileri de küçük görürler, maalesef. Peygamber Efendimiz zamanında da bu tip insanlar olmuştur, günümüzde de vardır. Onlar ki O’nun elçilerine itaate tenezzül etmezler (23/47).
Konu elbette bu kadar kısa değil. Günlük hayatımızda her yerde; çarşıda, okulda, işte… Her yerde bu insanlarla karşılaşabiliriz. Allah (c.c) bizleri kibrin açığından da gizlisinden de korusun efendim. Selam ve hürmetle.