Kur’an-ı Kerim’in 1. suresi olan Fâtiha, keIime anlamı olarak fethetmek yani açmak kökünden gelmektedir. Bu surenin Arapça yazılışı, okunuşu ve Türkçe meali nedir? Peygamber Efendimiz (s.a.v) bu âyet-i kerime hakkında ne buyurmuştur?
Fatiha suresi Kur’an-ı Kerim’in 1. suresidir, 7 ayetten oluşur. Kur’an-ı Kerim’in ilk suresi olduğu için başlangıç anlamına gelen Fatiha adı verilmiştir. Kur’an-ı Kerim’in özü anlamında Ümm-ül Kur’an olarak da adlandırılan Fatiha suresi en faziletli suredir. Kılınan beş vakit namazın her rekatında okunan Fatiha, Kur’an’ın içerdiği tüm esasları barındırmaktadır.
Fatiha, fethetmek yani açmak kökünden gelen bir kelimedir ve Kur’an-ı Kerim’in ilk suresi olduğundan dolayı açmak-başlamak anlamına gelen Fatiha adını almıştır. Mekke döneminde indirilen Fatiha suresinin “Ümmü’1-Kitab” (Kitab’ın özü) “es-Seb’ul-Mesânî” (Tekrarlanan yedi âyet), “el-Esâs”,“el-Vâfiye,“el-Kâfiye”,“el-Kenz”,“eş-Şifâ”,“eş-Şükr” ve “es-Salât” gibi başka adları da vardır. En faziletli sure olan Fatiha suresi Kur’an’ın esaslarını 7 ayette barındırmaktadır. Zira övgü ve yüceltilmeye lâyık bir tek Allah’ın varlığı, onun hâkimiyeti, tek mabut oluşu, kulluğun ancak O’na yapılıp O’ndan yardım isteneceği, Fatiha suresinde özlü bir şekilde ifade edilir.
Fâtiha Suresi Arapça Yazılışı
Fâtiha Suresi Arapça Okunuşu
Bismillahirrahmanirrahim
Elhamdulillâhi rabbil’alemin
Errahmânir’rahim
Mâliki yevmiddin
İyyâke na’budu
Ve iyyâke neste’în
İhdinessirâtal mustakîm
Sirâtallezine en’amte aleyhim
Ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn
Fâtiha Suresi Anlamı (Meali)
Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla
Hamd, Alemlerin Rabbi
Rahman, Rahim
Hesap ve ceza gününün maliki Allah’a mahsustur.
Yalnız sana ibadet ederiz ve yalnız senden yardım dileriz.
Bizi doğru yola,
Kendilerine nimet verdiklerinin yoluna ilet, gazaba uğrayanlarınkine ve sapkınlarınkine değil.
Fâtiha Suresi Hakkında Hadis-i Şerif
Adiyy İbn Hatim (r.a) anlatıyor:
“Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: “(Fatiha’da geçen) el-mağdûb aleyhim (Allah’ın gazabına uğrayanlar) Yahudilerdir, ed-dâllîn (sapıtanlar) da Hıristiyanlar’dır”.
Ebu Said, dedi ki:
Mescidde namaz kılıyordum. Rasulullah (s.a) beni çağırdı, ancak ben onun çağrısına cevap vermedim. (Daha sonra): Ey Allah’ın rasulu namaz kılıyordum, dedim (ve mazaretimi beyan ettim). Hz. Peygamber şöyle buyurdu: “Yüce Allah: “Sizi çağırdığı zaman Allah’ın ve rasulünün çağırışına uyun” (el-Enfal, 8/24)diye buyurmuyor mu?” Daha sonra şöyle devam etti: “Şüphesiz ben mescid-den çıkmadan önce Kur’ân-ı Kerim’deki en büyük sûreyi sana öğreteceğim.” Sonra elimden tuttu. Mescidden çıkmak istediğini görünce ona şöyle dedim: Bana Kur’ân-ı Kerim’deki en büyük sûreyi öğreteceğini söylememiş miydin? Şöyle buyurdu: “O: Elhamdülillahi rabbi’l âlemin..dir. es-Sebu’1-Mesani ve bana verilen Kur’ân-ı azim odur. “( Buhârî, Tefsir, 1. sûre 1.)
Ebu Hureyre şöyle demiş:
Rasulullah (s.a) buyurdu ki: “Elhamdülillah (yani Fatiha sûresi) Ummu’l-Kur’ân’dır, Ummu’l-Kitabdır ve es-Seb’u’1-Mesanidir.”( Tirmizî, Tefsir 15. sûre 3. hd. ; Dâriml, Fednilu’l-Kur’ân 12.)
Hasancan Albayrak