Bosna-Hersek her döneminde bir “Alija” çıkarmış ve hem ülkenin bağımsızlığını kazanmak hem de dil ve edebiyat alanında geliştirmek için hayatlarını ortaya koymuş olan kahramanları barındırmıştır. Bosna-Hersek ve Boşnaklar için Alija Izetbegovic gibi kahraman varken bir de diğer önemli kahramanı olan Alija Isakovic vardır. Bugünkü yazımızda sizlere Alija Isakovic’in kim olduğunu ve hayatı boyunca nereler yaptığını aktarmaya çalışacağız.
Alija Isakovic, Stolac kentine yakın olan Bitunja’da 1932 yılında dünyaya geldi. Boşnak Edebiyatının en önemli yazarlarından biri olan Isakovic romancı, çevirmen, radyo tiyatrosu yazarı, televizyon ve drama yazarı, gezi yazısı yazarı ve dil ve edebiyat tarihçisi olmasının yanında bir dönem milletvekilliği de yapmıştır.
Üniversite eğitimini Saraybosna’da tamamlayan Isakovic, burada Boşnakça kelimesinin yasaklanmasından dolayı Sırp-Hırvat Dili okudu. O dönemde Müslümanlar üzerinde kurulan baskıların yaşadığı dönemde Müslüman-Boşnak kesim için yaptığı çalışmaları tartışılmaz oldu. Öyle ki çeşitli Müslüman yazarlardan derlediği ve bunu kendi diline çevirdiği Müslüman edebiyat antolojisi “Biserje” isimli eserini 1972 yılında derlemiştir. Bugün dahi bu kitap, Boşnak Edebiyatında çok ama çok önemli bir yer almaktadır. Hatta öyle ki bu kitap Selimovic’in Derviş ve Ölüm adlı eserinden çok daha fazla satmıştır. Yine Saraybosna’da ” Život” (Hayat) isimli dergide ve Saraybosna’nın en önemli basım evi olan “Svjetlost” (Aydınlık)’da editörlük yapmıştır.
O dönemde Boşnakların adını daha fazla duyurmak amacıyla çalışmalarına devam eden Isakovic, Boşnakça bir sözlük de yazmıştır (1985). Savaş dönemine girildiğinde ise ünlü Svjetlost Yayınevi, Sırplar tarafından yakıldı. Bu dönemde Isakovic’in bir antoloji daha hazırladığı, ancak yangından dolayı bu eserin kaybolduğu bir iddia vardır. Şayet iddia doğruysa ve bu antoloji bugün piyasada olsaydı belki de 1992 yılından çok daha önce Boşnaklar tam anlamıyla üzerilerine gelen Sırp ve Hırvatlara “Ben de varım!” diyebilecekti.
Isakovic, önemli Boşnak yazarlardan biri olan Savfet-beg Basagic’in ardından gelen ve ülkedeki Müslümanları adeta tekrar uyandıran bir yazar olmuştur. Ayrıca nesir ve drama alanındaki çalışmalarından ötürü de çeşitli ödüller kazandı.
Belli bir dönem milletvekilliği de yapan Isakovic, siyasi alanda da sürekli Boşnakların var olduğunu ve kendilerine ait bir dilin olduğunu savundu. O dönemde ise daha önceki yazılarımızdan birinde de kullandığımız şu meşhur sözünü söyledi:
“Boşnak Dili her zaman vardır. Boşnakların isimleri zamanla değişse bile dilleri hiçbir zaman değişmemiş ve her zaman var olmuştur.”
Boşnak Edebiyatında çok önemli bir yere sahip olan Isakovic, aynı zamanda tiyatro oyunlarına yazarlık ve bir süre de televizyon yayıncılığı yaptı. Yaptığı çalışmalarla Boşnakçanın önemsenmeyecek bir dil olmadığını kanıtladı. Isakovic, 1997 yılında 65 yaşında Saraybosna’da vefat etti.