Kuzey Irak’ta yapılan referandumun ardından Bağdat yönetimi ile birçok noktada hareketlilik hakim. Geçtiğimiz Cuma günü, Bağdat yönetiminin Erbil’e verdiği süre dolmuş ve havalimanları, Irak devletine verilmemişti.
Erbil ve Süleymaniye Havalimanları adeta sinek avlıyor. Uçuşların durması IKBY’ye büyük darbe vurmuş durumda. Köşeye sıkışan Barzani ise Bağdat yönetimi ve Birleşmiş Milletlerin kapısına dayandı. Bağdat’ın bu konu ile ilgili fikri ortada, fikri bir gevşeme olmayacağı kesin gibi. Tahminimce BM’den de bu yönde bir karar gelecektir. Daha önceki açıklamaları göz önünde bulundurursak Barzani’nin elleri boş kalacaktır. IKBY bayraklarıyla süslenen Erbil Uluslararası Havalimanı bomboş. Türkiye de geçtiğimiz Cuma akşamından itibaren Erbil ve Süleymaniye uçuşlarını süresiz olarak durdurmuştu.
Barzani’ye bir darbe de Amerika’dan geldi. Irak’ın kuzeyindeki bir ayrışmanın kabul edilemez olduğunu açıklayan Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, birleşik ve demokratik Irak’ı her zaman desteklediklerini de sözlerine ekledi. Sadece Amerika da değil. Avrupa’da Almanya, Fransa, İngiltere de bölge ülkelerinden Suriye de referanduma karşı olduğunu açıkladı. Yani Barzani ve IKBY tamamen köşeye sıkışmış durumda.
Peki, Barzani bağımsızlık düşünebilir mi? Bağımsızlık düşünürse, söz konusu bölgede kurulması hayal edilen devletin geleceği uzun olabilir mi?
Barzani bağımsızlık hayali kurabilir elbette. Fakat kuracağı devletin ömrü uzun olmayacaktır. Çünkü bölge; Suriye, Bağdat yönetimi, Türkiye ve İran’ın ablukası altında. Suriye’nin referandumu kabul etmemesi doğaldır. Suriye’nin kuzeyinde de YPG ve PYD bir devlet kurma hayaliyle yaşıyor. Suriye’nin kuzeyindeki devletin, Irak’ın kuzeyindeki devletle birleşmeyi düşünmesi de ihtimaller dahilinde olabilir. Türkiye’nin hassasiyeti ise referandum sözü edildiğinden beri Türkmenler. Şayet bölgede Türkmenlere karşı yapılabilecek herhangi bir yanlış hareket ile Türkiye’nin Erbil yönetimiyle karşı karşıya gelmesine yetecektir. İran da Irak’ta bölünme istemiyor. İstemiyor ama Erbil ve Kerkük’te İran ajanlarının olduğu biliniyor. Bağdat yönetimiyle ilişkilerini bozmak istemeyen İran da referandumun karşısında.
Irak Savunma Bakanlığı, Türkiye ve İran ile birlikte IKBY sınır kapılarını denetim altına almayı planlıyor. Hatta İran ve Irak, ortak askeri tatbikat yapacaklarını da duyurdu.
Referandumun destekçisi tek ülke konumunda olan İsrail’den ise ses çıkmıyor. Erbil sokaklarında İsrail bayraklı kutlamaların ardından ‘konunun hassasiyetine’ binaen Netenyahu ve hükümet sessizliğini korumayı uygun görmüş. İstediği olduktan sonra da ne diyebilirdi ki zaten? Yıllardan beri el altından terör örgütlerine silah, para ve diğer yardımını esirgemeyen İsrail, Türkiye, Irak, İran ve diğer ülkelerdeki Kürtleri hep kendine bir koruma kalkanı olarak gördü. Uyan ey Kürt kardeşim! Yarın elinizdeki topraklara da dayanır bunlar! Tıpkı Osmanlı topraklarını satın almaya çalışan Herzl’lar mutlaka türeyecektir. Ama siz bir Abdülhamit bulamayacaksınız. O zaman nereye sığınacaksınız?
Herkese hayırlı pazarlar dilerim.